Dzwon

Wieczorem, kiedy zachodziło słońce, a w górze między kominami lśniły jak złoto chmury, w wąskich uliczkach wielkiego miasta co rusz to ktoś słyszał dziwny głos, niby brzmienie kościelnego dzwonu, ale tylko przez chwilę, bo turkotały wozy i ludzie krzyczeli, a to wszystko zagłusza.

- Dzwoni wieczorny dzwon. Zachodzi słońce - mówili ludzie.

Ci, którzy wychodzili za miasto, gdzie daleko jeden od drugiego stały domy otoczone ogrodami i poletkami, oglądali wieczorne niebo jeszcze wspanialsze i dużo lepiej słyszeli brzmienie dzwonu, jakby jego dźwięk dochodził z kościoła z głębi cichego, pachnącego lasu; patrzyli w tym kierunku i ogarniał ich uroczysty nastrój. 

Minęło dużo czasu, ludzie często mówili jeden do drugiego:

- Czy w lesie jest jakiś kościół? Ten dzwon ma taki dziwny, cudowny dźwięk, może byśmy tam poszli i obejrzeli go z bliska? - I bogaci jechali, a biedni szli pieszo, ale droga tak bardzo im się dłużyła, że gdy już minęli wiele rosnących na skraju lasy wierzb, siadali, spoglądali w górę na rozłożyste gałęzie i uznawali, że są już na łonie natury. Przyszedł też z miast cukiernik, rozbił swój namiot i powiesił tuż na nim dzwonek i to pomysłowy, żeby mu nie zaszkodził deszcz, ale w dzwonku brakowało serca. A kiedy ludzie wrócili do domu, mówili, że było nadzwyczaj romantycznie, a to znaczy, że podobało im się o wiele bardziej niż na herbatkach u znajomych. Trzy osoby zapewniały, że były aż hen, gdzie las się kończy i przez cały czas słyszał ten dziwny dzwon, ale tam zdawało im się, że dźwięk dochodzi z miasta. 
Jeden z nich napisał o tym nawet piosenkę, powiedział, że dzwon brzmi jak głos matki mówiącej do kochanego, mądrego dziecka. Nie było piękniejszej melodii od brzmienia dzwonu.
Zainteresował się tym również cesarz tego kraju i obiecał, że ten, komu uda się odkryć, skąd dochodzi głos, otrzyma tytuł Dzwonnika Świata i to nawet jeśli dzwonnikiem nie jest.
Teraz wielu ludzi chodziło do lasu, bo taki tytuł oznaczał porządny kawałek chleba, ale tylko jeden wrócił do domu z jakimś wyjaśnieniem, nikt nie zapuścił się głęboko i on także nie. Powiedział tylko, że dźwięki pochodzą od wielkiej sowy, która siedzi w zmurszałym drzewie. 

To taka sowa mądrości, w zapamiętaniu waląca głową w drzewo, ale czy dźwięk pochodzi z jej głowy, czy ze zmurszałego pnia, tego nie mógł jeszcze jednoznacznie stwierdzić. I został zatrudniony jak Dzwonnik Świata i co rok pisał małą rozprawkę na temat sowy; ale nic nowego to nie wniosło.

Nadszedł dzień konfirmacji, pastor wygłosił piękne i głębokie kazanie, konfirmanci byli bardzo wzruszeni. Był to dla nich ważny dzień, z dzieci stawali się nagle dorosłymi ludźmi, dziecięca dusza miała teraz zamieszkać w bardziej rozumnej osobie. Była piękna, słoneczna pogoda, konfirmanci poszli za miasto, a z lasu dochodził przedziwnie mocny głos tajemniczego dzwonu. Od razu nabrali wielkiej ochoty, by tam pójść i to wszyscy z wyjątkiem trojga. Jedna dziewczyna poszła do domu przymierzyć balową suknię, bo właśnie sukienka i bal były przyczyną, dla której przystąpiła do konfirmacji właśnie teraz - w przeciwnym razie zrobiłaby to kiedy indziej. Druga osoba to ubogi chłopak, który pożyczył ubranie i buty od syna dozorcy i musiał je oddać o określonej godzinie. Trzeci powiedział, że nigdy nie chodzi w nieznane miejsca bez rodziców, zawsze jest posłusznym dzieckiem i takim chce pozostać nawet po konfirmacji i nie ma się z czego śmiać - ale i tak się z niego śmiali.

Więc trójka nie poszła, a pozostali wyruszyli. Słońce świeciło, ptaki śpiewały, a dzieci trzymając się za ręce, śpiewały razem z nimi, bo przecież nie miały jeszcze stanowisk. 

Wkrótce dwoje najmniejszych zmęczyło się i zawróciło do miasta, a dwie dziewczyny usiadły na trawie, by pleść wianki i one też nie poszły dalej, a gdy pozostali dotarli do wierzb, gdzie stał namiot cukiernika powiedzieli:

- No wiecie i doszliśmy, ten dzwon w gruncie rzeczy nie istnieje, ludzie to sobie tylko wmawiają.

W tej samej chwili w lesie zabrzmiała dźwięk dzwonu, o, jak słodko, jak uroczyście; czworo czy pięcioro dzieci postanowiło wejść trochę głębiej w las. Był tak gęsty, tak pełen listowia, naprawdę trudno było się w nim poruszać, wonne marzanki i zawilce rosły aż za wysoko, kwitnące powoje i jeżyny zwisały długimi girlandami pośród drzew, śpiewał słowik, igrały promienie słońca; och jakie piękne; nie była to jedna droga dla dziewcząt, podarłby sukienki. Były i kamienne głazy, porośnięte mchem w różnych odcinkach, a z ziemi wypływała świeża źródlana woda, wydając dziwny dźwięk: gul, gul, gul!

- To chyba nie dzwon - powiedział jeden chłopak i położył się na ziemi nasłuchując. - Trzeba to gruntownie zbadać! - I został, a pozostali ruszyli dalej.

Doszli do szałasu z gałęzi i z kory, nad którym pochylała się wielka, dzika jabłoń, jakby chciała strząsnąć całe swoje bogactwo na dach, na którym kwitły róże; ich długie pędy okrywały szczyty dachu, z którego zwisał mały dzwonek. Czyżby to jego dźwięk było słychać? Tak, z tym zgadzali się wszyscy chłopcy z wyjątkiem jednego. Powiedział on, że dzwonek jest za mały i zbyt delikatny, by jego głos dobiegał aż  tam, gdzie oni go słyszeli, i że to całkiem inne tony tak przemawiają do ludzkich serc. Chłopak, który to mówił był synem króla, więc pozostali orzekli:

- Taki jak on zawsze wie lepiej!

I zostawili go samego, a w miarę jak szedł, jego pierś coraz bardziej wypełniało uczucie samotności, tak dojmujące w lesie. Jeszcze słyszał dźwięk dzwonka, który tak się podobał reszcie, a od czasu do czasu, gdy wiatr przyniósł zapach od cukiernika, dobiegł go dźwięk śpiewów przy herbacie. Jedna głębokie uderzenia dzwonka brzmiały mocniej, jakby oprócz niego brzmiały jeszcze organy. Dźwięk dochodził z lewej strony, tej, po której jest serce. 

Nagle coś zaszeleściło w krzakach i przed królewskim synem stanął chłopak w drewniakach bluzie o tak krótkich rękawach, że, że łatwo było dostrzec jakie ma długie nadgarstki. Znali się, był to właśnie ten chłopak, który nie mógł pójść ze wszystkimi, bo musiał zwrócić synowi stróża ubranie i buty. Zrobił to i przyszedł w drewniakach i w ubogim stroju sam, bo dzwon brzmiał tak mocno, tak głęboko, że musiał wyruszyć za jego głosem. 

- Chodźmy razem - powiedział syn króla. Ale ubogi chłopak był bardzo nieśmiały, obciągnął przykrótkie rękawy i powiedział, że boi się, że nie nadąży, poza tym uważał, że dzwonu trzeba szukać po prawej stronie, bo z tą stroną wiązało się wszystko, co wielkie i wspaniałe.

- No to się nie spotkamy - odparł syn króla i skinął mu głową, a chłopak wszedł w najciemniejszą, najgęstszą część lasu, gdzie kolce rwały jego nędzne ubranie i do krwi raniły mu twarz, ręce i nogi. Królewski syn też nie uniknął paru solidnych zadrapań, ale jego drogę oświetlało słońce i to jemu będziemy teraz towarzyszyć , bo był z niego dzielny kawaler.

- Muszę znaleźć ten dzwon i znajdę go - powiedział. - Choćbym miał iść na koniec świata.

Na drzewach siedziały małpy i wytrzeszczały zęby.

- Obrzućmy go czyś, obrzućmy, to królewski syn!

Ale on nieustraszenie szedł coraz głębiej i głębiej w las, gdzie rosły najprzedziwniejsze kwiaty, białe, gwiaździste lilie z krwistoczerwonymi pręcikami, błękitne jak niebo, migoczące na wietrze tulipany i jabłonie, na których rosły jabłka wypisz, wymaluj jak wielkie, lśniące, mydlane bańki. Pomyśl tylko jakie musiał być te drzewa w świetle słońca. Wokół cudnych zielonych polan, gdzie jeleń bawi się w trawie z sarną, stały wspaniałe buki i dęby, a jeśli w którymś z drzew była szczelina, to rosła w niej trawa i długie pnącza. Były też duże połacie lasu z cichymi jeziorami, po których szumiące skrzydłami białe łabędzie. Królewicz często się zatrzymywał i nasłuchiwał, przypuszczała, że dźwięk dzwonu dochodzi do niego z któregoś z tych głębokich jezior, ale w końcu zauważył, że to nie stamtąd, ale skądś jeszcze głębiej w lesie.

Wreszcie zaszło słońce, w powietrzu jarzyła się jak ogień czerwona poświata, w lesie zrobiło się cicho, bardzo cicho. Królewicz osunął się na kolana, zaśpiewał wieczorną modlitwę i powiedział:

- Nigdy nie znajdę tego, czego szukam. Już zachód słońca, zbliża się noc, ciemna noc, ale może będę mógł jeszcze raz zobaczyć okrągłe, czerwone słońce, zanim całkiem zanurzy się po drugiej stronie ziemi. Wejdę na tamte skałki, sięgają wysoko jak najwyższe drzewa. 

I chwytała się pnączy i korzeni, wspinał po mokrych kamieniach, gdzie pełzały zaskrońce, gdzie kumkały żaby. Wszedł na górę, póki jeszcze można było stamtąd zobaczyć słońce, nim całkiem zajdzie; co za wspaniałość! Przed jego oczami rozciągnęło się może, ogromne, wspaniałe morze, które przelewało ku brzegowi swoje wielkie fale, a słońce było jaki wielki, lśniący płomień tam, gdzie morze styka się z niebem. Wszystko stapiało się w rozżarzonych barwach, las śpiewał i morze śpiewało i serce królewskiego syna śpiewało razem z nimi. Cała przygoda była jedną wspaniałą wewnętrzną wędrówką. Czerwone barwy zgasły, gdy słońce znikło, ale zapłonęły miliony gwiazd, iskrzyły się miliony diamentowych lamp i królewicz wyciągnął ramiona ku niebu, morzu i lasowi - i w tej samej chwili z prawej strony pojawił się ubogi chłopak z przykrótkimi rękawami. Przyszedł w tym samym czasie, swoją własną drogą i wybiegli sobie na spotkanie, i trzymali się za ręce w wielki wymiarze natury, a nad nimi brzmiał niewidoczny dzwon przyrody. 

Hans Christian Andersen:)